De blonde krullen van mijn kereltje dansen om zijn hoofd als hij met grote mensen stappen de podiumtrap bedwingt. Parmantig loopt hij naar de lichtvlek midden op het toneel. Als het licht zijn krullen in een stralende aura omtovert, veranderd mijn achtjarige Sammy in iets wat het midden houdt tussen een cherubijntje en een engel. Dapper kijkt hij de zaal in. Eens per maand is er een weeksluiting, zijn kans om te gloriëren! Ik heb de naam voor dit fenomeen nooit begrepen maar de weeksluiting is een begrip voor alle kinderen en ouders van deze basisschool. Ook nu weer zit de zaal vol met moeders, grootouders en hier en daar een verdwaalde vader. Op deze katholieke plattelandsschool zijn dat allemaal watjes, daar heeft deze stoere metroman dus niets van te duchten. Sam’s appelrode wangen bollen zo mogelijk nog een beetje meer op en een stralende glimlach verschijnt. De zaal valt als vanzelf stil en alle blikken zuigen zich vast op deze bijzondere verschijning. Sam’s ondeugende ogen zoeken naar mij, achter in de zaal, zoals altijd. Als onze blikken zich kruisen knik ik hem bemoedigend toe.
“Jongens en meisjes; zegt juffrouw Jannie, ik wil jullie vandaag verrassen met een paar raadseltjes”. Een grap, verdomd hij gaat een grap vertellen! Sam’s stem klinkt nog wel een beetje dunnetjes maar met ieder woord lijkt hij in zijn rol te groeien. Hij weet dat hij dit kan, hij heeft thuis al zo vaak met veel gevoel voor drama de hele familie aan het lachen gemaakt!“Het is wit, heeft veren en legt eieren. De hele klas steekt zijn vinger op. Wim zeg jij het maar; zegt de juf. Een kip juf!!!! Tja Wim, dat is bijna goed; zegt de juf, maar ik bedoelde een gans. Wim zakt teleurgesteld terug in zijn stoel”.
Sam heeft er duidelijk zin in. Gister heeft hij op zijn kamer nog enthousiast geoefend met zijn boezemvriend als publiek. Het boekje van de moppentrommel werd bijna stiekem uit de kast gegrist want ik mocht hem dit keer niet helpen. “Ik ga je verrassen pap”! had hij onderweg naar zijn kamer nog geroepen.
“De juffrouw gaat verder. Het is harig, heeft vier poten en geeft melk. Weer gaan alle vingers omhoog. Juf, juf, ik weet het, ik weet het! roept Wim boven alle andere kinderen uit. Zeg jij het dan maar Wim. Een koe juf, een koe! Bijna goed Wim; zegt de juf, maar ik bedoelde eigenlijk een geit”. Dit keer gaat Wim een beetje boos weer op zijn stoel zitten.”
Sam illustreert dit en vouwt met een grote beweging zijn armen hoog op zijn borst, zet een been een beetje naar voren en kijkt met boze pretogen schuin naar beneden de zaal in. Er klinkt hier en daar al een voorzichtig gegrinnik op uit het publiek. Sam zit er nu helemaal in, hij is in topvorm. “Juf, juf ik weet er een voor u, roept Wim. Sam recht zijn rug, gaat op zijn tenen staan en steekt als een ware toneelspeler zijn vinger hoog in de lucht. “Nou vooruit dan maar Wim, zegt de juf, omdat je er al twee keer zo dichtbij zat. Juf, Juf, het is hard en glad als het in uw mond komt en het is zacht en kleverig als het er weer uit komt. Juffrouw Jannie’s hoofd krijgt een vuurrode kleur”. Op dit punt zwijgt Sam even. Hij weet dat hij voor het ultieme effect zijn publiek even in spanning moet houden, maar de zaal wordt onrustig. De kinderen beginnen wat te lachen en onder de volwassenen wordt hier en daar wat schaapachtig gegrinnikt. Ik hou mijn adem in! Sommige ouders kijken al verwijtend naar mij om. Ik haal quasi ontspannen en nonchalant mijn schouders op. Sam wordt wat onrustig, dit is niet wat hij verwacht had. ”Bijna goed juf, maar ik bedoelde kauwgum!” roept Sam snel over het aanzwellende rumoer heen. Voor me zie ik een paar moeders elkaar met verbaasde blikken aankijken. De meeste hoofden van de volwassenen schieten echter direct omhoog. Zij hebben de grap in ieder geval wel begrepen! Zelfs de anders uitgelaten kinderen begrijpen dat er iets raars aan de hand is en er valt een vreemde stilte. Het duurt even voordat ik me realiseer dat alle hoofden omgedraaid zijn en alle ogen op mij gericht zijn. Mijn gezicht is uitdrukkingloos maar de knoop in mijn buik staat op knappen en mijn teennagels trekken langzaam krullen in de zooltjes van mijn schoenen. Sam en ik kijken vertwijfeld naar elkaar en ik zie door mijn eigen opkomende paniek heen zijn verwarring, zijn angst en zijn schreeuw om hulp. Plotseling besef ik me dat hij ondanks al zijn bravoure de grap zelf natuurlijk ook niet begrijpt! Dan schiet ik in de lach, ik kan niet anders, ik wil niet anders. Sam jongen, je bent geweldig! Alleen jij kan in één keer drie grappen vertellen! Geniaal! Tranen van liefde, opluchting en bewondering stromen over mijn wangen en mijn bevrijdende lach buldert door de zaal. De andere kinderen lachen niet begrijpend maar uitbundig met mij mee. Hier en daar kan een volwassene zijn lachen ook niet meer inhouden. De rest van de volwassenen blijft grimmig en stram in hun aanklagende houding staan maar ze vormen nu kale rotspuntjes van ongemak in een zee van losgebarsten levensvreugde. Een donderend applaus van mij en de rest van de kinderen stijgt op. Sam kan niet anders dan dit met een lichte buiging schoorvoetend ontvangen. Daarna verlaat hij het podium met een perfecte imitatie van het gebaar dat Marco van Basten maakte nadat hij die onbegrijpelijke winnende goal in de finale van het Europees kampioenschap had gemaakt. http://youtu.be/jgVCRGFS1QU
Deze grap zal voor ons allebei nog wel een staartje krijgen, maar wat heb ik genoten van míín zoon!